Báo cáo số 1: Ứng dụng công nghệ số và AI trong quản lý dụng cụ tập trung theo chuẩn quốc tế

Diễn giả: Ông David Bellamy – Phó Chủ tịch Hiệp hội Quốc tế về Tiệt khuẩn Trung tâm (WFHSS), NSW Health, Úc

Trong khuôn khổ Hội thảo Quốc tế Kiểm soát Nhiễm khuẩn 2025 do Bệnh viện Chợ Rẫy tổ chức, báo cáo mở đầu của ông David Bellamy mang đến góc nhìn toàn cầu về chuyển đổi số và truy xuất nguồn gốc dụng cụ phẫu thuật trong hệ thống CSSD (Central Sterile Services Department).

1. Bối cảnh và lý do cần chuyển đổi số trong CSSD

Theo ông Bellamy, thất bại trong truy xuất nguồn gốc dụng cụ không chỉ gây ảnh hưởng đến an toàn người bệnh, mà còn dẫn đến vi phạm tiêu chuẩn quốc tế như ISO 13485 (Hệ thống quản lý chất lượng thiết bị y tế), gián đoạn hoạt động phẫu thuật và thiệt hại tài chính đáng kể.
Báo cáo nhấn mạnh rằng nhiều bệnh viện trên thế giới đang đối mặt với:

• Số lượng ca phẫu thuật tăng nhanh, do dân số già hóa và nhu cầu can thiệp ít xâm lấn.

• Thủ thuật ngày càng phức tạp, yêu cầu bộ dụng cụ tinh vi và quy trình xử lý chính xác.

• Nguy cơ lây nhiễm chéo, nếu quy trình tiệt khuẩn và truy xuất không chặt chẽ.

• Áp lực tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế và yêu cầu minh bạch trong quản lý CSSD.

2. Ý nghĩa của truy xuất nguồn gốc dụng cụ y tế

Khái niệm “Truy xuất trong tiệt khuẩn (Traceability in Sterilisation)” được diễn giả trình bày như một trụ cột an toàn người bệnh.
Mỗi dụng cụ y tế tái sử dụng (RMD – Reusable Medical Device) cần được liên kết điện tử với từng bệnh nhân và thủ thuật cụ thể mà nó được sử dụng.
Điều này đáp ứng yêu cầu của nhiều bộ tiêu chuẩn quốc tế:

• ISO 13485 – Ghi chép truy xuất nguồn gốc như bằng chứng chất lượng.

• ISO 14971 – Coi việc thiếu truy xuất là một rủi ro nghiêm trọng với an toàn người bệnh.

• ISO 15883, ISO 17665 – Bắt buộc có hồ sơ chu trình làm sạch và tiệt khuẩn.

• AS 5369:2023 (Úc) và AAMI ST91 (Hoa Kỳ) – Yêu cầu truy xuất đến từng bệnh nhân đối với thiết bị quan trọng và bán quan trọng.

3. Tình huống thực tế: Truy xuất cứu nguy trong sự cố tiệt khuẩn

Tại Bệnh viện St. George (Úc), một sự cố vi phạm tiệt khuẩn đã khiến nhiều bệnh nhân có nguy cơ phơi nhiễm.
Nhờ hệ thống truy xuất điện tử, bệnh viện chỉ mất vài giờ để:

• Xác định chính xác bộ dụng cụ bị ảnh hưởng,

• Liên kết ngược đến từng ca phẫu thuật và người bệnh,

• Giới hạn việc thu hồi và thông báo ở phạm vi cần thiết.
  Hệ thống này giúp bệnh viện tránh tái xử lý hàng trăm khay dụng cụ không liên quan, giảm gián đoạn hoạt động và chứng minh được tuân thủ ISO 13485 – ISO 14971.

4. Thực tiễn toàn cầu và khu vực châu Á – Thái Bình Dương

Báo cáo chỉ ra rằng các quốc gia phát triển như Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc và Úc đang dẫn đầu trong số hóa quy trình CSSD.
Trong khi đó, nhiều nước Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, đang trong giai đoạn chuyển đổi, với các chương trình thí điểm số hóa giúp giảm tới 99% số lần phải tái tiệt khuẩn.

Các công nghệ nổi bật được áp dụng:

• Mã vạch / QR / DataMatrix – chi phí thấp, dễ triển khai.

• RFID – quét nhanh, không cần tầm nhìn trực tiếp, phù hợp với kho vô khuẩn.

• Nhận dạng AI (AI-based recognition) – phân biệt dụng cụ theo hình dạng và bề mặt.

• Hệ thống điện toán đám mây (Cloud-based dashboard) – kết nối phòng mổ, CSSD và hồ sơ bệnh án điện tử (EHR).

5. Tích hợp số giữa Khoa Tiệt khuẩn và Phòng mổ

Một điểm nhấn quan trọng trong báo cáo là khái niệm “An toàn theo thời gian thực” (Real-time Safety):

• Dữ liệu từ CSSD được tự động cập nhật vào lịch phẫu thuật, đảm bảo dụng cụ luôn sẵn sàng đúng lúc.

• Hệ thống cảnh báo sớm nếu chu trình tiệt khuẩn thất bại, hoặc nếu khay có vấn đề trước khi phát hành.

• Thu hồi có mục tiêu giúp xử lý vi phạm nhanh mà không làm gián đoạn toàn hệ thống.

• Các bảng điều khiển kỹ thuật số (digital dashboards) hỗ trợ dự báo nhu cầu, quản lý khối lượng công việc và phân bổ nhân lực CSSD – phòng mổ hiệu quả hơn.

6. Thông điệp chính của báo cáo

“Mỗi dụng cụ đều có một câu chuyện. Và nhiệm vụ của chúng ta là đảm bảo câu chuyện ấy luôn an toàn cho người bệnh.” – David Bellamy

Ông Bellamy kết luận rằng truy xuất nguồn gốc không chỉ là yêu cầu kỹ thuật, mà là văn hóa trách nhiệm và minh bạch trong kiểm soát nhiễm khuẩn hiện đại.
Chuyển đổi số trong CSSD giúp bảo đảm an toàn người bệnh, tăng hiệu quả vận hành và củng cố niềm tin của xã hội đối với bệnh viện.

🔹 Tài liệu tham khảo:

• Báo cáo “Surgical Instrument Tracking & Digitisation Practices” – Hội thảo Quốc tế Kiểm soát Nhiễm khuẩn, Bệnh viện Chợ Rẫy, 14/10/2025.

• Tiêu chuẩn quốc tế: ISO 13485, ISO 15883, ISO 17665, AS 5369:2023, AAMI ST91.