Tài liệu “Giám sát nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV)” được biên soạn theo Quyết định số 3916/QĐ-BYT ngày 28/8/2017 của Bộ Y tế, là bài giảng chuyên môn do Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn – Trung tâm Y tế huyện Yên Lập thực hiện. Đây là tài liệu quan trọng, giúp nhân viên y tế hiểu rõ ý nghĩa, nguyên tắc và phương pháp giám sát NKBV – một trong những trụ cột chính của công tác kiểm soát nhiễm khuẩn.
1. Khái niệm và tầm quan trọng
Nhiễm khuẩn bệnh viện là các nhiễm khuẩn xuất hiện trong quá trình người bệnh được điều trị, không hiện diện hoặc ủ bệnh khi nhập viện. Tỷ lệ mắc NKBV tại Việt Nam dao động từ 5–10%, có thể lên tới 20–30% tại các khoa hồi sức tích cực, sơ sinh hoặc ngoại khoa.
Giám sát NKBV là quá trình thu thập, phân tích có hệ thống dữ liệu nhằm đánh giá thực trạng, phát hiện sớm dịch, theo dõi vi khuẩn kháng thuốc và cung cấp bằng chứng để triển khai biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
2. Mục đích và ý nghĩa
Giảm tỷ lệ mắc, tử vong và chi phí điều trị do NKBV.
Thuyết phục nhân viên y tế tuân thủ quy trình vô khuẩn.
Cung cấp dữ liệu cho bác sĩ lâm sàng điều chỉnh điều trị và cho lãnh đạo bệnh viện cải thiện chất lượng khám chữa bệnh.
Báo cáo kịp thời các sự cố y khoa liên quan đến nhiễm khuẩn.
3. Phương pháp giám sát
Tài liệu phân tích và khuyến nghị:
Ưu tiên giám sát chủ động (do nhân viên chuyên trách thực hiện) thay vì giám sát thụ động.
Ưu tiên giám sát tiến cứu thay cho hồi cứu để đảm bảo dữ liệu chính xác.
Ưu tiên giám sát dựa vào người bệnh thay cho chỉ dựa vào xét nghiệm vi sinh.
Ưu tiên giám sát trọng điểm (tại các khoa, nhóm nguy cơ cao) thay vì toàn diện, nhằm sử dụng hiệu quả nguồn lực.
4. Quy trình triển khai
Bài giảng hướng dẫn các bước:
Xác định đối tượng, nội dung, mục tiêu giám sát.
Thu thập dữ liệu từ hồ sơ bệnh án, thăm khám người bệnh, nhân viên y tế, kết quả xét nghiệm, sổ theo dõi và hệ thống CNTT.
Phân tích số liệu, tính toán các chỉ số (tỷ lệ hiện mắc, mới mắc, tử vong, mật độ mới mắc…).
Đề xuất biện pháp can thiệp phù hợp với thực tiễn bệnh viện.
Thông báo và phản hồi kết quả giám sát kịp thời cho nhân viên y tế và lãnh đạo.
5. Điều kiện cần thiết
Bố trí nhân lực chuyên trách giám sát (ít nhất 1 nhân viên toàn thời gian cho 150 giường bệnh).
Cung cấp đầy đủ kinh phí và phương tiện (đặc biệt cho xét nghiệm vi sinh).
Phân công nhiệm vụ rõ ràng cho lãnh đạo, khoa KSNK, hội đồng KSNK và mạng lưới giám sát.
Xây dựng môi trường an toàn, coi kết quả giám sát là bằng chứng để cải tiến, không quy trách nhiệm cá nhân.
Kết luận
Tài liệu là một hướng dẫn thực hành chuẩn mực cho các cơ sở y tế, giúp thiết lập hệ thống giám sát nhiễm khuẩn bệnh viện hiệu quả. Việc áp dụng đồng bộ sẽ góp phần giảm thiểu nhiễm khuẩn, nâng cao an toàn người bệnh, bảo vệ nhân viên y tế và cải thiện chất lượng bệnh viện.
- Đăng nhập để gửi ý kiến
